Истражувањата покажаа дека од почетокот на деведесеттите години на минатиот век повеќе од половина од светските езера и резервоари губат вода, пишува „Нејшнал џеографик“.
Научниците објавија дека некои од најважните светски извори на свежа вода, од Каспиското Море меѓу Европа и Азија до езерото Титикака во Јужна Америка, постепено губат вода со кумулативна стапка од околу 22 гигатони годишно во текот на речиси 30 години, што е околу 17 пати повеќе од обемот на езерото Мид, најголемиот резервоар во САД.
Тие истакнаа дека сушењето во голема мера е предизвикано од глобалното затоплување и човечките активности, а резултатите од истражувањето се засноваат на податоци собрани од сателитски снимки помеѓу 1992 и 2020 година.
Истражувачкиот тим, предводен од хидрологот Фангфанг Јао од Универзитетот во Колорадо, ги комбинирал сателитските мерења со мерењата на промените на нивото на водата во речиси 2.000 од најголемите езера и резервоари во светот.
Научниците нѐ потсетуваат дека природните езера и резервоари складираат околу 87 отсто од свежата вода на Земјата, иако покриваат само три отсто од површината на планетата. Тие предупредија дека во многу случаи овие резервоари се загрозени.
Тие открија дека неодржливата човечка употреба, промените во врнежите и истекувањето, седиментацијата и зголемувањето на температурите резултираа со опаѓање на нивото на езерата на глобално ниво, со падови забележани во 53 отсто од езерата помеѓу 1992 и 2020 година. Речиси две милијарди луѓе, жители на езерскиот слив, кој постепено се суши, се директно погодени, а бројни региони во светот се соочија со недостиг на вода во последните години.
Шпанија неодамна објави дека резервоарите во североисточниот регион на Каталонија се полни само околу 26 отсто по неколкумесечна суша. Во 2022 година, таа бројка беше 58 отсто. Невообичаено низок водостој на езерото Гарда неодамна е забележан и во Италија. Споредено со истиот период во 2022 година, нивото е дури за 50 отсто пониско.
Студиите спроведени во последните години покажуваат дека обемот на езерата ширум светот постојано се намалува, наведувајќи ги климатските промени како главен фактор. Човечките активности, како што се управувањето со акумулациските езера, екстракција на вода и промените во користењето на земјиштето, се исто така катастрофални. Но, научниците велат дека е тешко да се одреди краткорочното и долгорочното глобално влијание на климатските флуктуации врз водата на езерата и резервоарите.
Научниците и активистите долго време предупредуваат дека е неопходно да се спречи глобалното затоплување над 1,5 степени Целзиусови за да се избегнат најлошите последици од климатските промени. Светот моментално се загрева со брзина од околу 1,1 Целзиусови степени.
Студијата објавена во четвртокот покажа дека неодржливата човечка употреба пресушила неколку езера и водни површини, како што се Аралското езеро во централна Азија и Мртвото Море на Блискиот Исток, а езерата во Авганистан, Египет и Монголија се погодени од зголемените температури.
Климатолозите генерално мислат дека сувите области во светот ќе станат посуви поради климатските промени, а влажните области ќе станат повлажни, но студијата укажува на значителна загуба на вода дури и во влажните региони.
„Ова не смее да се игнорира “, предупреди Јао.
