Харвардскиот хербариум чува 20 видови растенија кои се сметаат за исчезнати, а неодамна три од нив се избрани за да се реконструира нивниот мирис.
Телефонот беше нов изум, Фордовиот Модел Т брзо се продаваше, а Вилијам Хауард Тафт беше американски претседател во време кога секој можеше да го помириса цветот на дрвото Hibiscadelphus wilderianus за последен пат во природа. Тоа дрво, далечен роднина на познатиот хавајски цветен хибискус, отсекогаш растел на јужната падина на планината Халеакала, на островот Мауи. Веројатно е дека H. wilderianus исчезнал помеѓу 1910 и 1913 година, судејќи според извештаите на оние кои виделе дека изумира заедно со други видови дрвја кои сточарите ги исекле за да направат простор за добитокот.
Повеќе од еден век подоцна, група научници се запрашаа дали истребувањето е навистина крајот на приказната за овој вид. Што ако ова растение, кое повеќе не се гледа во природата, а го има само во хербариумот, би можело да оживее, барем делумно?
„Седнавме и размислувавме, што ако можеме да го направиме „Паркот Јура“, вели Кристина Агапакис, креативна директорка на бостонската биотехнолошка компанија Гинко Биоворкс.
„Тоа беше толку сонувачки разговор што мислевме дека би можеле. За пет години, тие отворија миризлив прозорец во минатото“, додава таа.
This plant no longer exists. But you can still smell it.
Telephones were a new invention and the Model T Ford was selling briskly the last time anyone might have smelled a Hibiscadelphus wilderianus tree blooming in the wild. from Nat Geo pic.twitter.com/cxK1zIZoHw— BIG JESUS TRASHCAN (@BIGJESU06263778) February 24, 2022
Користејќи реконструкција на ДНК и синтетичка биологија, тие го „воскреснаа“ мирисот на цветот на исчезнатото хавајско дрво.
Целта на оживување на мирисот не е само да се мирисне нешто што повеќе не постои, вели Сисел Толас, истражувач и уметник чија Лабораторија за истражување на мириси со седиште во Берлин работеше со Гинко на овој хербален проект.
„Повикувањето на одамна изгубениот мирис е начин да се доживеат изгаснатите чувства што некој мирис можеби ги предизвикувал во минатото“, вели тој.
Денес, се проценува дека 40 отсто од растенијата на Земјата се во опасност од исчезнување, според извештајот за 2020 година на Кралската ботаничка градина, Кју. Многу повеќе ќе исчезнат пред научниците да сфатат дека постојат.
Извор: National Geographic
