Западните земји се исклучително бавни во донесувањето одлуки за воена помош за Украина, што ја комплицира ситуацијата на украинските вооружени сили, изјави претседателот Володимир Зеленски во ексклузивно интервју за Ројтерс во понеделник во Кијив.
Повикот да се забрза помошта и да се истуркаат таканаречените „црвени линии“ на ангажман во конфликтот го одразуваат зголемениот притисок врз силите на Зеленски кои се долж повеќе од 1.000 километри фронтови линии на североисток, исток и југ од земјата.
Според Зеленски, ситуацијата на бојното поле во североисточниот дел на земјата, особено во регионот Харкив, каде што руските војници започнаа офанзива, сега е под контрола.
Претседателот го опиша обезбедувањето помош, особено на системите за противвоздушна одбрана Патриот, и доцнењето на истата како „еден голем чекор напред, но пред тоа два чекори назад“.
„Секоја одлука до која доаѓам јас, а потоа и сите заедно, доцни околу една година“, рече Зеленски.
„Но, тоа е она што е: еден голем чекор напред, но пред тоа два чекори назад. Затоа, треба малку да ја промениме парадигмата“.
Зеленски, исто така, предложи начини на кои сојузниците би можеле директно да помогнат, вклучително и со соборување руски ракети над украинска територија под одредени околности.
„Русите користат 300 авиони на територијата на Украина. Ни требаат најмалку 120/130 авиони за да им се спротивставиме на небото“, додаде Зеленски, мислејќи на американските борбени авиони Ф-16, од кои некои се надева дека наскоро ќе бидат употребени во борба.
„Не можете да го обезбедите тоа во моментов? Добро… да се вратам на авионите што се на територијата на соседните земји на НАТО: кренете ги во воздух… соборете цели, заштитете цивили. Дали тие можат да го направат тоа? „Сигурен сум дека тие можат, дали ова е напад од земјите на НАТО, не“, рече претседателот.
Тој, исто така, рече дека Кијив преговара со меѓународните партнери за употреба на оружјето што тие го дале за удар на руската воена опрема на границата и понатаму на руска територија, но засега „нема ништо позитивно“.
Зеленски вели дека Путин најверојатно ќе ги смета ваквите случувања како ескалаторски, бидејќи ја смета војната како дел од егзистенцијалната битка со опаѓачкиот и декадентен Запад за кој вели дека ја понижи Русија по падот на Берлинскиот ѕид во 1989 година, навлегувајќи во она што тој го смета за сферата на влијание на Москва, вклучително и Украина.
Украина и Западот го отфрлаат таквото толкување, нарекувајќи ја инвазијата неиспровоцирано грабеж на земјиште, вели Зеленски и повтори дека не ги прекршил договорите со сојузниците да не го користат нивното оружје во Русија.
„Не можеме да го ставиме на ризик целиот обем на оружје.
Украина се подготвува за меѓународни разговори во Швајцарија следниот месец, кои ќе ја исклучат Русија и имаат за цел обид за обединување и зацврстување на мислењето против Москва.
Путин рече дека верува оти разговорите може да ги претворат украинските барања за руско повлекување во ултиматум за Русија, стратегија за која рече дека ќе пропадне.
Зеленски рече дека е клучно да се привлечат што повеќе земји околу масата.
„И тогаш Русија ќе мора да одговара пред поголемиот дел од светот, а не на Украина… Никој не вели дека утре Русија ќе се согласи, но важно е да имаме иницијатива“.
Пекинг допрва треба да каже дали ќе учествува, иако кинескиот претседател Кси Џинпинг и Путин се состанаа минатата недела во Кина и ветија „нова ера“ на партнерство меѓу двата најмоќни ривали на Соединетите држави.
„Многу е важно тие (Кина) да се таму“, рече Зеленски. „Затоа што во принцип по овој самит станува јасно кој сака да стави крај на војната, а кој сака да остане во силни односи со Руската Федерација.
Во однос на американската политика, тој се обиде да ја намали загриженоста дека секоја победа на републиканскиот кандидат Доналд Трамп на изборите во ноември може да предизвика проблеми за Украина. Трамп, кој ја нагласува политиката „Америка на прво место“ е скептик за помош во Украина.
„Не верувам дека републиканците се против поддршката за Украина, но некои пораки што доаѓаат од нивна страна предизвикуваат загриженост.
Зеленски, поранешен комичар, рече дека ќе им дозволи на другите да ја проценат неговата изведба како водач на земја во војна, но тој ја изрази својата благодарност до украинскиот народ за нивната стоицизам во лицето на неволјата.
Тој, исто така, инсистираше на тоа дека Украина сепак може да ја добие војната, и покрај неуспесите во последните месеци.
„Мислам дека треба да одиме по овој пат до крај, по можност победнички“, рече тој. „Иако денес луѓето малку скептично гледаат на зборот „победа“, разбирам дека е тешко, бидејќи е долг“.
Подготви: Д. Мишев