Соработниците на Алексеј Навални тврдат дека Владимир Путин го убил опозицискиот лидер во затвор за да ја саботира размената на затвореници во која Навални би бил разменет за осуден платен убиец на ФСБ затворен во Германија.
Марија Певчих, блиска соработничка на покојниот лидер на опозицијата, во видеото рече дека Навални и двајца американски државјани биле на ред за размена за Вадим Красиков, платениот убиец на руската безбедносна служба ФСБ, кој отслужува доживотна казна затвор во Германија за атентат на Чеченски поранешен сепаратист во Берлин, пренесува Гардијан.
„Навални требаше да биде слободен во следните неколку дена, бидејќи обезбедивме одлука да го размениме“, рече Певчих. „Добив потврда дека преговорите беа во завршна фаза вечерта на 15 февруари. Навални беше пријавен мртов на 16 февруари.
Видео-обраќањето на Певчих доаѓа неколку дена откако вдовицата на Навални, Јулија, вети дека неговиот тим наскоро ќе му каже на светот „зошто токму Путин го уби Алексеј“.
Певчих тврдеше дека Навални бил убиен затоа што рускиот претседател не можел да ја толерира помислата дека тој ќе биде слободен.
„Ви ја кажувам оваа приказна за да имате одговор на прашањето зошто Навални е убиен токму сега“, рече таа.
Таа тврдеше дека Путин решил „да се ослободи од предметот на пазарење“ со убиството на Навални за Красиков да биде разменет за некој друг.
„Тоа е апсолутно нелогично… Тоа е однесување на луд мафиозо“, рече таа.
Руските власти тврдат дека Навални, најстрашниот домашен противник на Путин, паднал во несвест и починал по прошетката во арктичката казнена колонија „Поларниот волк“. Русија подоцна соопшти дека Навални починал од природна смрт. Извори запознаени со ова прашање рекоа дека имало „дискусии“ за вклучување на Красиков во договор за размена со Навални и другите затвореници кои се држат во Русија, но изворите велат дека не е јасно дали Путин во некој момент се договори за размена на Навални.
Во последниве месеци се повеќе се шушкаше дека западните лидери би можеле да се обидат да го вклучат името на Навални во списокот на луѓе кои ќе бидат дел од потенцијалната размена на затвореници меѓу Русија и Западот. Германските весници Билд и Цајт објавија дека германските власти разговарале за размена на Навални за Красиков.
Сергеј Гуриев, економист и долгогодишен сојузник на Навални, изјави за Гардијан во септември дека знаел од „директна и индиректна“ кореспонденција со Навални дека инсистирањето на политичарот тој да остане во Русија повеќе не важи. Повикувајќи се на американски официјални претставници, Њујорк Тајмс објави дека германските власти барале Навални да биде ослободен во каков било договор што би го ослободил Красиков, иако тие не посочиле дека договорот е блиску.
Германската влада во понеделникот соопшти дека е запознаена со медиумските извештаи за планираната размена на затвореници за Навални, но дека не може да коментира.
Певчих рече дека сојузниците на Навални од почетокот на војната во Украина работеле на план да го извлечат од Русија како дел од размената на затвореници во која се вклучени „руски шпиони во замена за политички затвореници“.
Таа тврди дека рускиот олигарх Роман Абрамович го усвоил предлогот за размена на Навални и двајца американски државјани за затворениот убиец Красиков. Таа рече дека го контактирала Абрамович и тој ниту потврдил ниту негирал дека служел како неформален преговарач во разговорите. Абрамович не се огласи ниту откако таа го даде тврдењето.
Певчих не ги именуваше двајцата американски државјани кои ќе бидат дел од размената, иако Путин претходно изјави дека е отворен за размена на затворениот американски новинар Еван Гершкович за Красиков.
Русија долго време се обидува да го вклучи Красиков во размена на затвореници со Западот. Москва претходно побара Красиков да биде ослободен како замена за американскиот маринец Пол Вилан, кој отслужува 16-годишна затворска казна во Русија. САД во тоа време не беа во можност да го исполнат барањето за Красиков.
Певчих рече дека нејзиниот тим вложил очајнички напори и се обидел да најде посредници, дури и да му пристапи на Хенри Кисинџер, но рече дека западните влади не ја покажале потребната политичка волја.
„Официјални лица, Американци и Германци, кимнаа со главата во знак на разбирање. Тие раскажуваа колку е важно да им се помогне на Навални и политичките затвореници, се ракуваа, ветуваа и не направија ништо“, рече таа.
Навални е само последниот од противниците на Путин кој загинал во текот на речиси 25-те години на власт на рускиот лидер. Неговото тело беше вратено на мајка му дури цела недела по неговата смрт, во саботата за погреб, чија локацијата сè уште не е објавена, иако се очекува да биде погребан во Москва. Тимот на Навални соопшти дека бара место каде неговите поддржувачи би можеле јавно да се збогуваат со него подоцна оваа недела.
„Бараме сала за јавно збогување со Алексеј… Доколку имате соодветно место, ве молиме контактирајте со нас“, напиша портпаролката на Навални, Кира Јармиш на X.
Јармиш рече дека идејата била да се одржи настанот, кој е одделен од погребот, до крајот на работната недела.
Драган Мишев