реклама
Жителите на древните цивилизации се бореле со топлината исто како и ние денес, само што немале клима уреди за да им помогнат. Поради ова, тие мораа да бидат поимагинативни, да си го олеснат животот со она што го имаат.
За време на жешките летни денови, сите бараме место во близина на вентилаторите со распрскувачи на вода во градините на кафулињата и рестораните за да се освежиме.
реклама
Тие се ладеле на сличен начин во стариот век. Античките Египќани, Индијанците, Римјаните и Грците потопувале големи парчиња ткаенина во вода, а потоа ги закачиле на отворите на вратите и прозорците. Протокот на воздух низ влажните ткаенини создаваше чувство на свежина во загреаните простории.
Овој метод се пренесувал со векови, така што на старите фасади во Котор и другите медитерански градови, над прозорците сè уште може да се видат метални или дрвени конструкции, кои се користеле за закачување на влажни чаршафи.
реклама
Во Египет, во ходниците, низ кои течеше воздухот, чуваа и големи садови со вода. Испарувањето на водата ја намали температурата на воздухот за неколку степени.
Друг начин на ладење на зградите беше самата архитектура, која варираше од клима до клима.
реклама
Во Стариот Рим низ куќите се граделе канали низ кои течела свежа ладна вода. Низ самите ѕидови беа поставени водоводни цевки, кои многумина ги нарекуваат првите централни системи за климатизација.
На Блискиот Исток, на куќите биле изградени таканаречени воздушни кули, кои со својот систем на посебно уредени отвори овозможувале воздухот да тече низ зградите и со тоа да ги лади.
Кулите беа различни од област до област, приспособени на ветровите што дуваат во таа област, влажноста на воздухот и количината на песок и прашина во воздухот.
Овие решенија беа занемарени во модерната архитектура на 20 век, за да заживеат во 21-виот како идеален начин за ладење на просторот и намалување на потрошувачката на електрична енергија, а со тоа и трошоците.
Кина, пак, имаше свое архитектонско решение – светларници, таканаречени „рајски бунари“ на покривите, преку кои свеж воздух влегуваше директно во центарот на зградата. Распоредот на просториите околу светларникот бил таков што сончевите зраци не успевале да го загреат просторот под светларникот.
Под отворите на покривите често имало корито за собирање на дождовницата, па водата што испарувала од неа дополнително го ладила просторот и обезбедувала вода за растенијата.
Секако, има и навивачи како предвесник на навивачите. Најпрво се правеа од листови, хартија, ткаенина, полукружни, за што полесно да се држат и да се ладат со нив.
Првиот електричен вентилатор е создаден во 1880 година, а на почетокот на 20 век тие почнаа да стануваат дел од мебелот.
Првиот клима уред, најсличен на оној што го знаеме денес, го измислил американскиот инженер Вилис Кариер во 1902 година.
реклама
