The Media Freedom Rapid Response (MFRR) силно го осудува законскиот предлог на Кипар, со кој се загрозува слободата на печатот, под превезот на борба против дезинформациите.
Овој амандман, кој ги криминализира „лажните вести“ и наметнува остри казни, ризикува да го задуши независното новинарство и да поттикне самоцензура. Нашиот меѓународен конзорциум ги повикува властите да се усогласат со меѓународните стандарди за човекови права, да ја промовираат медиумската етика и да ја заштитат слободата на изразување, наместо да вршат контрола врз медиумите, се наведува во реакцијата на МФФР, по повод изјавата на заменик-јавниот обвинител на Кипар, Савас Ангелидес, кој тврди дека треба „да се повлече линијата помеѓу слободата на говорот и непромисленоста“, за предлог законот со кој се загрозува слободата на печатот.
Овие одредби би можеле да имаат длабоко застрашувачки ефект, што ќе доведе до широко распространета самоцензура меѓу медиумските професионалци, граѓанските организации, активистите и обичните граѓани. Дополнително, двосмисленоста и спорната природа на она што претставува „лажни вести“ го влошува потенцијалот за произволно спроведување, со ризик оние на власт да завршат со потиснување на легитимното несогласување и критики, посочуваат понатаму од The Media Freedom Rapid Response.
Постоењето на такви нејасни закони и нивното експоненцијално усвојување во последниве години ширум светот, често беше алатка за политичка контрола врз информациите, а не средство за подобрување на нивниот квалитет. Доказите покажуваат дека законите против дезинформациите постојано биле искористувани од репресивните власти за да се влијае на јавното мислење за тоа што се смета за точно или лажно, навредливо, опасно или бунтувачко. Според предложениот закон, државниот обвинител на Кипар ќе има овластување да определи што претставува клевета, која ќе биде прекласифицирана од граѓанско дело во кривично дело.
Ние и се спротивставуваме на изјавата на заменик-јавниот обвинител на Кипар, Савас Ангелидес, кој тврди дека треба „да се повлече линијата помеѓу слободата на говорот и непромисленоста“. Меѓународната заедница, вклучително и Европската унија, Советот на Европа и Обединетите нации, постојано ја осудуваат криминализацијата на лажните вести.
Исто така, Европскиот суд за човекови права и ОН нагласија дека забраните за лажни информации се некомпатибилни со правото на слобода на изразување. Неодамна донесениот Закон за дигитални услуги (DSA) и Европскиот закон за слобода на медиумите (EMFA) – доколку ефективно се имплементираат – и двата му даваат на Кипар рамка за справување со дезинформации без прибегнување кон кривични казни.
Исто така, алармирани сме што слично, локалната администрација во Северен Кипар одобри пакет измени на кривичниот законик и сродните закони на 20 мај. Тие ја прошируваат дефиницијата за „злонамерна намера“, криминализирајќи активности како што се објавување „лажни вести“ и навреда на државни службеници, што наликува на репресивни мерки видени во Турција.
МФРР го повикува кипарскиот парламент да ги преиспита предложените амандмани, усогласувајќи ги законодавните напори со меѓународните стандарди за човекови права и најдобрите практики.
Ги повикуваме властите да избегнуваат задушување на легитимната новинарска работа и да усвојат нерепресивни механизми за подобрување на медиумскиот пејзаж, како што се зајакнување на медиумската етика, промовирање на јавните сервиси на медиумите и поттикнување на медиумскиот плурализам.
Понатаму, ги охрабруваме пратениците да ги слушаат и да се осврнат на грижите на новинарската заедница, за да се заштити со устав загарантираното право на слобода на изразување и истражувачко новинарство на Кипар.
Прекумерните парични казни, затворските казни, контролите на содржината и корекциите претставуваат значителна закана за слободата на печатот и немаат место во законите за регулација на медиумите. Ние стоиме цврсто во солидарност со кипарските новинари во спротивставувањето на овие регресивни мерки.
Други потписници на повикот се:
International Press Institute (IPI)
ARTICLE 19 Europe
The European Federation of Journalists (EFJ)
Free Press Unlimited (FPU)
OBC Transeuropa (OBCT)
The European Centre for Press and Media Freedom (ECPMF)
Д. Т.
