Пишува: Леон Бакрачески

Деновиве често се соочувам со безброј реклами по социјалните мрежи за специјализирани кратки курсеви на било која тема. Се нуди од експерт за програмирање до експертиза како да зашиеш копче и да си ја испеглаш кошулата (искрено вториов курс малку ме замисли) Елем, малку почнав да ги проверувам разно разните академи кои нудат доквалификации и ме поттикна да анализирам што е различно во 2023 во Македонија на тема специјализирано образование со Македонија во 1980 кога цветал „Работнички универзитет“.

Државава има насушна потреба од квалификуван кадар и тоа е видливо во буквално секој сегмент на македонската економија. Факултетите благодарение на генијалниот потег на владите на ДПМНЕ и стратегијата факултет и универзитет во секое село, генерираше апсолутно неприфатлив квантум на „квалификувани“ кадри кои се сега речиси неупотребливи во современите текови на глобалната економија.

Каде во оваа приказна влегуваат агресивните и интензивни курсеви кои „гарантираат“ брза специјализација и уште побрзо врабоутвање?

Филозофска дилема: Како што младите се приближуваат до зрелоста, тие се соочуваат со предизвикот да донесат одлуки кои ќе ја обликуваат нивната иднина. Една од најзначајните одлуки што ќе ги донесат е дали ќе продолжат или не со високо образование. Со толку многу достапни специјализирани курсеви, некои може да се сомневаат во вредноста на инвестирањето во универзитетско образование. Сепак, иако специјализираните курсеви можат да понудат одредени придобивки, универзитетското образование останува супериорен избор за подготовка на младите луѓе за иднината. Да или Не?!

Можен одговор: Универзитетското образование е од суштинско значење за подготовка на младите луѓе за предизвиците и можностите во иднината. Една од основните предности на универзитетското образование е неговата способност да обезбеди добро заокружено образование. Ова образование ги изложува студентите на широк спектар на предмети и дисциплини, развивајќи добро заоблена перспектива што е од суштинско значење за успех на кое било поле. Дополнително, универзитетското образование е дизајнирано да развива вештини за критичко размислување, кои се неопходни за анализа на сложени проблеми и донесување информирани одлуки. Оваа способност за критичко и независно размислување е сè поважна во денешниот свет со брзо темпо, каде што информациите се обилни, честопати погрешни, а способноста за критичко размислување е од суштинско значење за личен и професионален успех.

Универзитетското образование, исто така, обезбедува престижен акредитив кој е признаен од работодавците ширум светот. Универзитетската диплома носи поголема тежина и престиж од специјализираниот курс, а работодавците може да посветат повеќе вредност на тежината на знаењето кое би требало дипломата да го носи, кога донесуваат одлуки за вработување и унапредување. Понатаму, универзитетското образование дава можности за вмрежување и градење социјален капитал. Студентите можат да комуницираат со врсниците, факултетот и  професионалци кои можат да обезбедат кариерно водство, менторство и можности за работа.

Дополнително, универзитетското образование обезбедува можности за истражување и иновации, придонесувајќи за унапредување на знаењето и решавање на проблемите од реалниот свет. Тоа е дизајнирано да развие вештини за критичко размислување, кои се од суштинско значење за анализа на сложени проблеми и донесување информирани одлуки. Овие вештини се усовршуваат преку комбинација на предавања, дискусии и истражувачки проекти кои бараат од студентите критички да ги анализираат информациите и да развијат аргументи засновани на докази. Како резултат на тоа, поединците со универзитетско образование се подобро опремени да препознаат лажни вести и пропаганда и се помалку подложни на манипулации. Тие се способни да размислуваат критички и независно, да анализираат сложени прашања од повеќе перспективи и да донесуваат информирани одлуки врз основа на веродостојни информации. Ова е важна вештина во денешниот свет со брзо темпо, каде што информациите се во изобилство и често се погрешни, а способноста за критичко размислување е од суштинско значење за личен и професионален успех.

Универзитетското образование одамна е препознаено како вредна инвестиција во иднината на поединецот. Сепак, во последниве години, има зголемување на бројот на специјализирани курсеви што ги нудат профитните групи како алтернатива на традиционалното универзитетско образование. Иако овие курсеви може да изгледаат привлечни поради нивното пократко времетраење и пониска цена, постојат неколку причини зошто универзитетското образование сè уште е супериорно.

Прво, универзитетското образование ги изложува студентите на широк опсег на предмети и дисциплини. Ова помага да се развијат вештини за критичко размислување, решавање проблеми и комуникациски вештини кои се неопходни за успех на кое било поле. Спротивно на тоа, специјализираните курсеви обично се фокусирани на одредена област на знаење и можеби нема да обезбедат широко засновано образование.

Второ, универзитетското образование обезбедува престижен акредитив кој е признаен од работодавците ширум светот. Универзитетската диплома носи поголема тежина и престиж од специјализираниот курс, а работодавците може да посветат повеќе вредност на диплома кога донесуваат одлуки за вработување и унапредување. Тоа е затоа што универзитетското образование обезбедува сеопфатна и ригорозна наставна програма која ја покажува способноста на студентот да размислува критички, да анализира сложени проблеми и ефективно да комуницира.

Трето, универзитетското образование дава можности за вмрежување и градење социјален капитал. Студентите можат да комуницираат со врсниците, факултетот и индустриските професионалци кои можат да обезбедат кариерно водство, менторство и можности за работа. Универзитетските алумни мрежи често се обемни и можат да обезбедат вредни врски за оние што бараат работа.

Четврто, универзитетското образование обезбедува можности за истражување и иновации. Универзитетите се центри за истражување и иновации, каде што факултетот и студентите спроведуваат најсовремени истражувања кои придонесуваат за унапредување на знаењето и ги решаваат проблемите од реалниот свет.

Универзитетското образование е супериорно во однос на специјализираните курсеви понудени од профитните групи бидејќи обезбедува темели, престижен акредитив, можности за вмрежување, можности за истражување и поширок опсег на можности за кариера. Иако специјализираните курсеви може да изгледаат привлечни поради нивното пократко времетраење и пониска цена, тие можеби нема да го обезбедат истото ниво на образование и можности како универзитетската диплома. Затоа, инвестирањето во универзитетско образование е мудра одлука која може да исплати дивиденда во текот на животот на поединецот.

И сега останува дилемата, дали нашите универзитети имаат капацитет оваа теорија да ја стават во пракса. Дел да, најголем дел не. Додека не донесеме општествен консезус и ја кренеме рачната кочница на непродуктивна хипер продукција и прочистување на академијата од залутани партиски профитери со големи усти и желба за уназадување на прогресивните дискурси, и менување со млади полетни и желби за иновација професори, ќе седиме на задното седиште во регионот на тема образование.


Текстот е личен став на Авторот.