Пишува: Зоран Бојаровски

Веќе втора година Северна Македонија, заедно со Молдавија и Црна Гора, е во друштвото на земји со функционална демократија, според светскиот Индекс на демократијата на угледниот „Економист“, откако од 2016 година беше заглавена во групата „хибридни режими“ во кои ја сместија Никола Груевски и ВМРО-ДПМНЕ како „заробена држава“.

До 2021 година државата се извлекуваше од блокот обележан со етикетата „хибридни режими“, ситуацијата којашто на најперверзен начин ја користеа од ВМРО-ДПМНЕ покажувајќи со прстот кон Владата и СДСМ, иако за таа етикета што ѝ се залепи на нашата земја, заслугата е исклучиво нивна.

Во индексот на Економист за 2022 година, Северна Македонија е на 72 место, односно едно место погоре од 2021 година. Во споредба со 2020 година кога беше рангирана на 78 место од 167 земји во 2022 година земјата бележи скок од шест места.

Според критериумите по кои се врши рангирањето, Северна Македонија во четири од вкупно пет категории има оценки над просечната од 5.29 индексни поени. И за 2022 година останува најдобра е во делот на изборен процес и плуразлизам каде што од 7.42 индексот во оваа категорија порасна на 7.83 и бележи континуиран напредок.

Натпросечно сме подобри и во „Функционално владеење“, иако е забележан пад на вредноста, во „Политичка партиципација“, како и во категоријата „Граѓански слободи“, каде што пак, „Економист“ нотира одреден напредок.

За жал, и во 2022 година најслаб „скор“ државата има во категоријата „Политичка култура“.

„Економист“ ја оценува демократската политичка култура на државите врз основа на неколку индикатори кои се однесуваат на степенот на општествен консензус и кохезија во поткрепа на една стабилна и функционална демократија. На ова се надоврзуваат и перцепциите на граѓаните за лидерството коишто ги вклучуваат и тенденциите кон „силни лидери“ кои ги игнорираат институциите на демократските општества, или, пак, одат во другата крајност како што е приклонувањети кон владеењето од експертска или технократска влада.

На висината на индексот за политичката култура секако влијае и работата на Собранието во цела 2022 година од страна на опозицијата предводена од ВМРО-ДПМНЕ, беа блокирани десетици закони, како и исклучително високиот степен на говор на омраза, повторно во најголеме мерка поттикнат од политичарите од опозицијата.

Дури и „Економист“ го регистрираше посебно изразениот интензитет и системска организираност кај кампањите со говор на омраза и дезинформации се препознава кога на мета на проблематизирање се стратешките прашања за Северна Македонија во меѓународното позиционирање на земјата како што е членството во ЕУ за време на кампањата на опозицијата против „францускиот предлог“.


Текстот е личен став на Авторот.