Луѓето кои страдаат од несоница често се жалат од следниве проблеми: тешкотии да заспијат, проблем да спијат подолго (се будат неколкупати во текот на ноќта), рано будење наутро, чувство дека не спиеле добро.
Во текот на денот, луѓето со несоница обично чувствуваат: замор или поспаност; анксиозност или депресија; нарушувања на меморијата или намалено внимание / концентрација, раздразливост, нервоза.
Што може да ја предизвика несоницата?
Постојат многу причини кои можат да доведат до несоница: психички нарушувања како што се депресија и анксиозност; несоодветен ред на спиењето (дремење, консумирање кофеин и /или алкохол, силна физичка активност пред спиење, нередовно легнување / будење, многу часови во кревет, вклучување во интелектуални активности пред спиење, користење мобилни уреди пред спиење итн.); хронични заболувања кои се манифестираат со болка или отежнато дишење (ревматски заболувања, фибромијалгија, ХОББ, астма, срцева слабост, гастроезофагеален рефлукс, гастричен / дуоденален улкус); болести што се јавуваат за време на спиењето (синдром на апнеја при спиење, синдром на немирни нозе, периодични движења на нозете, итн.); лекови (стимуланси,
антидепресиви, супресивни седативи или хипнотици); неправилна шема на спиење, промена на временскиот распоред на работа; идиопатија (болест која нема патогенеза/непозната); псевдоинсомнија (пациентот се жали дека не спие добро иако студиите за спиење не покажуваат абнормалности).
Дали е тоа чест проблем?
95% од возрасната популација имала некоја епизода на минлива несоница во нивниот живот. Само 8 до 18% од луѓето страдаат од хроничните форми на несоница (онаа што трае најмалку 6 месеци).
И покрај тоа што е чест проблем, само 5% посетуваат лекар за решавање на овој проблем.
Која популација е најмногу изложена на несоница?
Разведените лица, вдовиците, невработените; оние со дигестивни, ревматски, респираторни и кардиоваскуларни заболувања; анксиозните и депресивните; оние кои имаат седентарен живот; оние кои имаат стресен начин на живот; оние со неправилно време на спиење и време на будење; оние кои консумираат алкохол пред да спијат; пушачите; оние кои консумираат напитоци кои содржат кофеин; оние кои се често изложени на амбиентална бучава
Какви последици може да има несоницата врз здравјето?
Замор или недостаток на енергија; вознемиреност, депресија и стрес; намален квалитет на живот; поголема веројатност од сообраќајни несреќи и / или работни несреќи; невро-когнитивно оштетување (губење на меморијата, нарушувања на концентрацијата и учењето).
Како се испитуваат пациентите со несоница?
Првиот чекор е медицинска историја и квалитативно-квантитативна проценка на нарушувањата на спиењето со помош на прашалници специјално подготвени за оваа намена. Друга студија што се користи е полисомнографија и актиграфија.
Како се третира несоницата?
Првото нешто е да се идентификуваат причините што го предизвикуваат. Постојат општи мерки што можат да се применат кај сите пациенти со несоница. Тие се таканаречени правила за добар сон кои вклучуваат генерални препораки како: Намалете го времето поминато во кревет (ако сте се разбудиле и не можете да заспиете, станете, не останувајте во кревет); избегнувајте дремки, тутун, алкохол и кафе; избегнувајте напорно вежбање пред спиење; избегнувајте интелектуална активност два часа пред спиење; ако не можете да заспиете, станете и сменете место. Вратете се во кревет само кога ви се спие; избегнувајте обилни оброци навечер. Други мерки пак вклучуваат: терапии за релаксација, терапии со ограничување т.е мерки на спиење и психотерапија.
Тука се и фармаколошките мерки кои вклучуваат широк спектар медикаменти за лекување на различни видови на несоница (седативи, хипнотици, антидепресиви). Секако најнапред, мора да се идентификуваат причините што предизвикуваат несоница и да се изберат најсоодветните лекови. Треба да избегнувате да земате „апчиња за спиење“ без претходно да поставите правилна дијагноза на факторите што ја поттикнуваат несоницата.
Други мерки
Бидејќи многу болести можат да предизвикаат несоница (респираторни проблеми, кардиологија, ревматски заболувања, дигестивни нарушувања, апнеи при спиење, хормонални пореметувања итн.), третманот во овие случаи е насочен кон подобрување на овие заболувања, а со тоа и поплаките врзани со несоницата.
Тимот на Клиничката болница „Жан Митрев“ Ви стои на располагање. За информации поврзани со Вашето здравје информирајте се или закажете на телефон 02 309 1484 во Клиниката „Жан Митрев“.
