Во постапките за присилна наплата на неплатен даночен долг, радиодифузна такса, други јавни приходи и парични казни, субјектите не ги почитуваат основните слободи и права на граѓаните. Им задржуваат големи суми на пари. Ова се наведува во годишниот извештај на Народниот правобранител за човекови права за 2022 година.
Народниот бранител Насер Зибери бара измени и дополнување на одредбите од Законот за даночна постапка и Законот за даноци на имот, односно да има ограничување во делот што на граѓаните може да им се задржи од сметката за долг кон државата, Управата за јавни приходи, Град Скопје или општините.
„Конкретно, од овие субјекти граѓаните со години се изложени на ризик, како нивниот личен живот, така и егзистенцијата на нивните семејства, бидејќи задолжителната наплата ја спроведуваат исклучиво со блокирање на нивните банкарски трансакциски сметки, одземање на целата сума од плата, пензија, надоместоци од социјална заштита, невработеност и слично. Поради тоа, тие остануваат подолго време без основни средства за егзистенција, а дополнително се принудени да плаќаат финансиски средства на банките за деблокирање на трансакциските сметки“, рече Зибери, пренесува АлсатМ.
Народниот правобранител бара промена на законот за работа на финансиските друштва кои нудат брзи кредити, за да се спречи повеќекратна штета на граѓаните при отплата на кредитите. Тој рече дека граѓаните при отплата на долгот плаќаат и до 8 пати повеќе од главниот долг.
„За јавноста да има јасна слика за што зборувам, ќе илустрирам со пример. Земале кредит од 9.000 денари, за доцнење во исплатата, навистина како во рекламите, не се наплатува каматата, туку се наплатуваат други големи трошоци. Така, за конкретниот пример, на име на пресметан надомест се собрани 2.026 денари, за надомест за доцнење 58.900 денари, долгот достигнува износ од 75.772 денари, што е сума осум пати поголема од главниот долг“, рече Зибери.
Најголем број констатирани повреди има во областа на правата на децата, потоа во областа на судската пракса, граѓанскиот статус и други внатрешни работи и права на потрошувачите. Лани биле примени 20 отсто повеќе поднесоци од претходната година.
