Министерството за транспорт и врски на Бугарија ја нема одложено изградбата на пругата кон Република Северна Македонија. Ова станува јасно од соопштение објавено на официјалната веб страна на министерството, пренесува Трибуна.
„Министерството за транспорт и врски со години работи на развој на Коридорот 8, кој го поврзува Јадранското Море со Црното Море преку Албанија, Република Северна Македонија и Бугарија. Од вкупно 1.220 километри железница, повеќе од половина од нејзината должина – 747 километри – е на територијата на Република Бугарија. Од нив, останува да се изградат само 2,5 километри железничка пруга – од Гуешево до Деве Баир (границата со Република Северна Македонија). Делницата е финансирана во рамките на Програмата „Транспортно поврзување“ 2021 – 2027 година и ќе биде завршена во планираниот период до 2029 година. За споредба, делот што недостасува од територијата на РСМ е приближно 70 километри.
Медиумска шпекулација е тврдењето дека нашата земја ја одложува модернизацијата на бугарската делница. Железничката линија Радомир – Гуешево е во функција и по завршувањето на делницата од Ѓуешево до Деве Баир во должина од 2,5 километри ќе може да се приклучи на мрежата на операторот на РСМ преку прекуграничен тунел. Исто така, НКЖИ веќе има нарачано проектирање на рехабилитацијата на целата делница за брзини до 160 km/h. Овој проект е финансиран и од Програмата за транспортна поврзаност 2021 – 2027 година.
На ден 15.01.2025г според утврдената процедура, Бугарија го има предадено на РСМ нацрт-договорот за прекуграничен железнички тунел со РСМ, во кој се претпоставува дека страните имаат заедничка цел – изградба на прекуграничен железнички тунел помеѓу Република Бугарија и Република Северна Македонија во граничната област, вклучително и преку спроведување на јавни набавки за изградба и за надзорот на изградбата на тунелот на една од договорните страни и вложување напори за обезбедување грант-помош за негова изградба, а изградениот објект треба да ги исполнува барањата на ЕУ и НАТО за овој тип на инфраструктура. Досега нема официјален одговор од РСМ.
Дополнителни информации:
На иницијатива на Бугарија во 2021 г. потпишан е Меморандум помеѓу Република Бугарија, Република Албанија и Република Северна Македонија за соработка во изградбата на одржлива инфраструктура долж Коридорот 8 како основа за водење преговори, со кој акцент е ставен на инвестициските проекти со најголема додадена вредност за регионот и за координација и спроведување на напорите и мерките за изградба на врските што недостасуваат меѓу државите, а исто така и за проектите на територијата на секоја една од земјите.
Повторно на предлог на Бугарија на 25 ноември 2022 година. Усвоена е заедничка декларација на Бугарија, Италија, Албанија и Република Северна Македонија, со која се потврдува општата посветеност и конкретните мерки за изградба на инфраструктурата долж Коридорот во роковите, предвидени од насоките за развој на трансевропската транспортна мрежа.
Благодарение на напорите на бугарската страна, рутата од Коридорот 8: Софија – Скопје – Драч – Бари (по море) сега е дел од новиот европски транспортен коридор „Западен Балкан – Источен Медитеран“, кој е вклучен во новата Регулатива (ЕУ) 2024/1679 на Европскиот парламент и на Советот од 2 јуни 2024 г. во однос на насоките на Унијата за развој на трансевропската транспортна мрежа.
Декларацијата на Народното собрание на Република Бугарија од 26 септември 2024 година. ја потврдува политичката намера и стремеж за завршување на изградбата на Паневропскиот Коридор 8 од бугарска страна и ја повикува владата на РСМ одговорно и со добра волја да пристапи кон сите преземени обврски и договори, со цел навремена изградба на делниците од трасата на Коридорот на нејзина територија.
Бугарија активно работи на финализирање на активностите за модернизација на железничката инфраструктура долж Коридорот 8 на нејзината територија, вклучително и на изградбата на директна железничка врска меѓу Република Бугарија и Република Северна Македонија.
Во изградба се проекти во насока Софија – Пловдив – Бургас и Карнобат – Синдел – Варна, со вкупна инвестициска вредност од над 3 млрд. лева
Во тек е изработката на проектни решенија за модернизација на железничката делница од Радомир до Ѓуешево и од Ѓуешево до границата со РСМ, а изградбата на втората делница заедно со поврзување со постојната пруга е планирана за финансирање во рамките на Програмата „Транспортна поврзаност“ 2021-2027 (ПТС 2021-2027). Во моментов се одобрени идејни решенија на новопроектираните делници за што е стапена на сила Одлука за ОВОС. Во тек е завршувањето на техничкиот проект и се чека изработката на деталните планови за распоред.
При изборот на изведувач за изградба на железничката делница до крајот на 2026 година, индикативниот рок за завршување на градежните активности во делот е во согласност со периодот на прифатливост на трошоците според ПТС 2021-2027 година и Меморандумот меѓу Република Бугарија, Република Албанија и Република Северна Македонија за соработка во изградбата на одржлива инфраструктура долж Коридот 8 како основ за водење на преговори (одобрено со одлука бр.720 од 15.10.2021 година на бугарската Влада, што стапило во сила на 19 октомври 2021 година).
