Економскиот аналитичар Бранимир Јовановиќ од Виенскиот институт, кој како посебен советник во Министерството за финансии беше инволвиран во промените во даночниот систем од пред неколку години, вели дека овој пат даночните реформи не само што се носат доцна, на само 4 месеци пред крајот на годината, туку за нив се одлучува и во нетранспарентен процес. Една од најголемите нејаснотии во реформата според него е дилемата кој ќе се даночи.
Никој не знае што конкретно се предвидува со неа, дали ќе има прогресивен данок или не, колку ќе бидат новите стапки што се предвидуваат и сл. Несериозно е да кажете – ќе видиме каква ќе биде јавната дебата, па тогаш ќе решиме што ќе правиме, како што кажа министерот за финансии вчера. Тоа говори дека не знаете што правите, вели во интервју за „Локално“, Јовановиќ.
Погрешна според него е и намерата да се плаќаат придонеси за договорите на дело бидејќи се наметнуваат нови давачки за хонорарците кои немаат работен однос а не се зголемуваат даноците на тие со високи плати.
Не можете да зборувате за праведен данок, ако сакате да даночите хонорарци кои едвај крпат крај со крај, а не сакате да даночите милионери. Ако не се воведе прогресивен данок, и на личен доход, и на добивка, а се воведат придонеси на хонорарците, тоа ќе значи дека со оваа реформа всушност ќе се даночат сиромашните, а не богатите, и тоа ќе има катастрофални економски и социјални последици, објаснува Јовановиќ.
Според него,претерани се стравувањата дека со даночење на штедните влогови ќе дојде до повлекување на парите од банките.
Ако некој има заштеда од 100.000 денари, ќе треба да плати данок од 200 денари, што сепак мислам дека е премалку за да се повлекуваат пари од банка. Проблемот тука е принципиелен, дека повторно ќе се даночат исто и оние кои имаат заштеда од 1000 евра, и оние кои имаат заштеди од милиони евра. Треба да се даночат само вториве, дециден е Јовановиќ.
дилеми, а тоа сега не го гледаме. И тоа е доста зачудувачки, затоа што сегашниот министер за финансии му беше еконмски советник на премиерот кога се воведуваше прогресивниот данок, и треба многу добро да знае што сѐ правевме тогаш и колку е всушност тешко да се спроведе една даночна реформа.
Кои според вас ќе бидат точките каде ќе се судрат за и против засегнатите страни? Што и кој ќе загуби со нив, а кој и колку ќе добие?
-Јас всушност и не можам да дадам одговор на ова прашање, затоа што не знам што сѐ точно се предвидува. Но главното прашање при секоја даночна реформа е – кого ќе даночите? Дали богатите или сиромашните? Дали малите фирми кои едвај преживуваат, или големите корпорации кои прават милионски профити? Прашањето за прогресивниот данок се сведува всушност на тоа – ако воведете прогресивен данок, ги даночите богатите, ако не воведете, ги даночите сиромашните. Ние сега немаме одговор на тоа елементарно прашање, не знаеме дали се планира прогресивен данок или не. Во колумната која ја објави министерот за финансии, кажа дека нема да има покачување на даночните стапки, што имплицитно значи дека нема да има прогресивен данок. Вчера на прес конференцијата кажа дека тоа ќе зависело од јавната дебата.
Од друга страна, се најавува повторно плаќање придонеси за хонорарците, односно за договорите на дело, што Груевски и Ставрески сакаа да го направат во 2014, и против што ние, а и голем дел од оваа влада, протестираше. Тоа е погрешно од секоја гледна точка – хонорарците немаат работен однос, тие немаат стабилна работа, имаат само повремени примања, кои најчесто не се ни високи. И вие сега на нив им наметнувате нови давачки, а не им ги зголемувате даноците на оние што имаат плати од неколку десетици илјади евра месечно. Така што, ако не се воведе прогресивен данок, и на личен доход, и на добивка, а се воведат придонеси на хонорарците, тоа ќе значи дека со оваа реформа всушност ќе се даночат сиромашните, а не богатите, и тоа ќе има катастрофални економски и социјални последици.
Целото интервју на следниот ЛИНК.
