Руските власти во вторникот покренаа кривична постапка без преседан против естонската премиерка Каја Калас, обвинение за кое се тврди дека е политички мотивирано.
Кремљ ја обвини Калас, државниот секретар на Естонија Таимар Петеркоп и министерот за култура на Литванија Симонас Кајрис за уништување или оштетување на спомениците на советските споменици во спомен на советските војници, објави рускиот државната агенција ТАСС, пренесува Си-ен-ен. Портпаролот на Кремљ, Дмитриј Песков, ги потврди обвиненијата во разговор со новинарите, но не појасни кога се случило наводното злосторство. До среда, јавните службеници од сите три балтички држави беа вклучени на листата на барани лица.
Набргу по руската инвазија на Украина пред речиси две години, Калас објави дека Естонија ќе ги отстрани сите советски споменици во земјата од јавните простори.
Се чини дека Калас е првиот шеф на државата ставен на листата на барани лица на руското Министерство за внатрешни работи од страна на руската влада од почетокот на целосната инвазија. Овој потег, сепак, е веројатно симболичен.
Во вторникот, Калас на социјалните мрежи рече дека потегот не е изненадувачки и е доказ дека таа „ја прави вистинската работа“ со тоа што ја поддржува Украина во нејзината војна против Русија.
„Низ историјата, Русија ги прикриваше своите репресии зад таканаречените агенции за спроведување на законот“, рече Калас, наведувајќи ги случаите на нејзината баба и мајка, за кои рече дека биле депортирани во Сибир откако КГБ издаде налози за апсење по нив.
„Кремљ сега се надева дека овој потег ќе помогне да се замолчат мене и другите – но тоа нема. Спротивната. Ќе ја продолжам мојата силна поддршка за Украина“, рече таа.
Летонија и Литванија одговорија со повикување на нивните соодветни руски амбасадори во средата. Министерствата за надворешни работи на двете земји објавија изјави во кои го осудуваат потегот како политички мотивиран. Естонија исто така ги повика службениците на руското МНР во земјата.
Естонија, поранешен дел од Советскиот Сојуз, се приклучи на Европската унија и пристапи во НАТО во 2004 година. Проширувањето на НАТО до руската граница долго време се рангираше со рускиот претседател Владимир Путин, кој ја гледа алијансата како егзистенцијална закана.
Загриженост во Естонија
Одлуката на Путин да ја нападне Украина предизвика длабока загриженост во Естонија дека таа би можела да биде следна.
Во извештајот на Естонската служба за надворешно разузнавање се вели дека Русија може размислува за удвојување на бројот на војници стационирани на нејзината граница со балтичките земји и зголемување на оние на нејзината граница со Финска, која се приклучи на НАТО минатата година.
При воведувањето на извештајот, водачот на службата, Каупо Росин, рече дека Русија веројатно очекува конфликт со алијансата во следната деценија, иако тој ја омаловажи веројатноста дека ќе дојде во форма на воена акција.
„Естонија треба да се подготви заедно со нашите сојузници. Нашата безбедност и безбедност можат најдобро да се обезбедат со победата на Украина, поразот на Русија и крајот на режимот на Путин“, рече Росин.
Талин, исто така, беше силен поборник Европа да троши повеќе за сопствената одбрана. Одговарајќи на забелешките на поранешниот американски претседател Доналд Трамп дека, доколку биде реизбран, ќе и дозволи на Русија да прави „што по ѓаволите сакаат“ на која било членка на НАТО што не ги исполнува насоките за трошење, Калас рече „ние се залагавме да направиме повеќе во одбраната. а тоа значи дека сите членки на НАТО прават повеќе во одбраната“
„Мислам дека она што го вели претседателскиот кандидат во Америка е исто така нешто што треба да ги разбуди сојузниците кои не направиле толку многу, па се надевам дека сите ќе направиме повеќе и заедно ќе бидеме посилни“, рече таа во понеделникот на заедничката прес-конференција со претседателката на Европскиот парламент Роберта Мецола.
Буџетот за одбрана на Естонија се планира да се зголеми на повеќе од 3 отсто од БДП на земјата за прв пат оваа година, што е многу над прагот од 2 отсто што НАТО го постави за членките на алијансата.
Во вторникот, исто така, естонскиот министер за надворешни работи Маргус Цахна го одржа својот годишен надворешнополитички говор, кој вклучуваше жестоки антируски забелешки и целосна поддршка за Украина.
„Никој не сака да живее во свет во кој Путин шета, киднапира и остава деца без родители, се обидува да ги укине своите соседи и ископува нуклеарни централи“, рече тој. „Агресијата не смее да успее; не смее да стане нова прифатлива реалност. Во спротивно, светот ќе стане домен на сила, ароганција, бесчувствителност, авторитарност“.
Како што предходно објави ЦИВИЛ Медиа, Русија константно врши провокации на границите со Естонија и друите Балтички земји. На почетокот на декември од руската страна на границата помеѓу Русија и Естонија, кај преминот Ивангород-Нарва се појави провокативен билборд на кој пишуваше „Руските граници не завршуваат никаде“, што го привлече вниманието на светската јавност и беше оценето како провокацијата на Кремљ и зголемување на тензија меѓу Русија и источното крило на НАТО, на кое, како најистурена земја членка (од скоро и Финска) се наоѓа Естонија.
Естонија е постојано цел на руските хибридни напади, неколку пати низ историјата била окупирана од Русија ( царска, Советска) не престанува да биде цел на аспирациите на руските лидери.
Но, овој пат, Естонија не е сама. Таа е членка на ЕУ и НАТО, и како таква е дел од колективниот одбранбен систем на алијансата. На само 1070 километри од естонско-руската граница, каде ос руска страна беше поставен билбордот со провокативна содржина, во оклолината на естонскиот град Тапа се наоѓа базата на НАТО, каде, во рамките на програмата „ Seeing is Believing“ за градење на јавното разбирање за НАТО и отпорноста на Балканот, заедно со група новинари од Северна Македонија и Црна Гора во Талин, Естонија, беше и новинарот на Цивил Медиа кој присуствуваше на секојдневните активности на 3000 припадници на здружените сили на Алијансата и имаше можност да се увери во нивната подготвеност да ги одвратат агресорите од исток во нивните намери да ги загрозат слободата и демократските вредности на сојузниците.
Драган Мишев
ПРОЧИТАЈТЕ И:
