Дали поместување на часовникот, преминот кон зимско и летно сметање на времето влијае на внатрешниот часовник на секој од нас и се поставува прашањето какви последици остава врз нашиот организам?
Дали има оправдани причини за поместување на часовниците за еден час наназад во есен и напред во пролет? Науката ги има одговорите, но телото може многу да страда…
Каде што часовникот престана да се поместува
Македонија се уште не е меѓу земјите кои престанаа да го поместуваат часовникот и да се префрлаат од летно во зимско сметање на времето. Земји кои не се движат во насока на стрелките на часовникот во Европа се Исланд, Белорусија, Русија, Грузија и Ерменија. Некои други ги увидоа негативните последици од оваа практика, па престанаа да го движат часовникот, а тоа се Сирија, Јордан, Израел и Турција.
Нарушувања кај сосема здрави луѓе
Поместувањето на часовникот за еден час наназад, од 3 на 2 часа, не ги погодува метеореопатите и хроничните пациенти, но оваа практика може да влијае и на сосема здрави луѓе. Недостатокот на дневна светлина и промените во рутината може негативно да влијаат на сите.
Поместување на часовникот еден час наназад
Времето генерално може да влијае на расположението на луѓето, особено во есен кога деновите се нормално пократки и кога е мрачно и студено. Кога има помалку сонце, луѓето се чувствуваат нерасположени и раздразливи, а потоа и онака пократкиот ден дополнително се скратува со поместување на часовникот наназад, па ни доаѓа темнината веќе во четири часот попладне.
Нарушување на внатрешен часовник
Секој човек има свој внатрешен часовник, односно свој ритам, а кога е нарушен, потребно е време да се врати во претходната состојба.
– Нашиот внатрешен часовник и нашиот организам не можат да знаат за надворешни промени, како што е враќање на часовникот еден час наназад. Потребно е време за да се прилагоди организмот. Не се работи само за разлики во еден час. Кога ќе се префрлиме на зимско сметање на времето, како што е сега, тогаш буквално се случува многумина од нас практично да не ја гледаат дневната светлина во текот на денот. Земете го примерот со станување во шест часот наутро. Потоа надвор е уште темно, потоа одите на работа и го напуштате работното место во 17 часот кога и надвор е темно. Сето тоа негативно влијае на психата и биоритамот, но и на здравјето, бидејќи сонцето е важен извор на витамин Д за нашиот организам – објаснува психолог.
Преминот од есен во зима може да биде критичен
На метеореопатите и на хроничните пациенти им требаат најмалку две недели за да се вратат во „состојба на нормалност“ по враќањето на часовникот, а исто така, промената на годишните времиња може да влијае на психата.
– Есента генерално е поттик за депресија и промени во расположението. Овој премин од есен во зима и од зима во пролет може да биде критичен за многу луѓе со ментални здравствени проблеми. Да не зборуваме дека веќе скоро две години сите сме во посебна состојба поради пандемијата, а потоа најмалку треба да го нарушиме биолошкиот часовник – нагласува психолог.
Главоболка и летаргија
Дека поместувањето на часовникот и префрлањето на зимско сметање на времето може лошо да се одрази на секојдневните активности, сведочи и еден човек кој секој последен викенд во октомври го дочекува со главоболки и со промена на расположението.
– Морам да нагласам дека сум инаку здрава личност и редовно се проверувам, бидејќи работам во војска. Меѓутоа, секоја од овие промени, односно враќање еден час наназад, исклучително ми пречи. Ми требаат неколку дена за да се вратам во нормала, имам главоболки, раздразлив сум кога ќе видам дека веќе е темно надвор во 16 часот, се чувствувам безволно. И не сум единствениот што се чувствува така, познавам и многу други пријатели кои имаат слични проблеми – вели лицето.
