ДРАГАН МИШЕВ
Повеќе од еден век, властите на царската, советската и сега на Руската Федерација ја користат тактиката на искористување на антисемитизмот, дизајнирана да создаде поделеност и незадоволство, да ги дискредитира, раздели и ослабне перцепираните противници дома и во странство. Владимир Путин и неговиот режим преку руските државни или државно контролирани медиуми шират теории на заговор, поттикнувајќи антисемитизам со цел да го измамат светот за неговата неиспровоцирана воена агресија врз Украина.
И денес, обидувајќи се да ја оправда руската неоправдана целосна инвазија на Украина, Кремљ лажно ги прикажува Украина и нејзините поддржувачи како нацисти, го демонизира еврејскиот идентитет на претседателот на Украина, ги напаѓа Евреите како „најлошите нацисти“ и се впушта во извитоперена осуда на холокаустот.
Глобалниот ангажман на центарот на Стејт департментот на САД (ГЕЦ) во својот извештај ги детализира овие историски обиди да се вооружи антисемитизмот и разоткрива како современите разузнавачки служби и гласноговорници на Кремљ шират антисемитска пропаганда и дезинформации низ светот за да ја продолжат својата злонамерна агенда. Тоа документира како последователните окупатори на Кремљ го искористиле антисемитизмот за дезинформации и пропагандни цели. Првиот дел ја детализира употребата на антисемитска дезинформација од страна на современиот Кремљ во контекст на неговата војна против Украина и опишува како руските водачи и пропагандисти шират антиеврејски теории на заговор за да ја префрлат вината и да ги искриват светските настани. Вториот дел дава историски преглед на тоа како Царска Русија и Советскиот Сојуз ја користеле оваа подмолна техника за да ги постигнат своите цели.
Во обид да ја одбрани својата неоправдана нео-империјална војна против Украина пред меѓународната заедница и домашната публика, денешна Русија често го користи антисемитизмот како своја реторика. Кремљ лажно ги прикажува Украина и нејзините поддржувачи како нацисти, антисемити и „русофоби“, го демонизира еврејскиот претседател на Украина Володимир Зеленски, ги обвинува Евреите дека се најлошите нацисти и манипулира со историјата на Холокаустот за политички цели. Пропагаторите на Кремљ го вооружуваат антисемитизмот, обидувајќи се да ги замолчат Евреите во Русија кои се противат на војната. Според новите информации на американската влада, руската Федерална служба за безбедност (ФСБ) обезбедила финансирање и директна задача за да се поттикне содржината на интернет, која честопати била прикажана заедно со антисемитска содржина. И покрај тоа што шири дезинформации за Русија која се бори против наводните украински и западни нацисти, Кремљ цинично распоредува отворено антисемитски, неонацистички групи, како што е Руски образ, за да ја води својата војна против Украина и директно да ги нападне неистомислениците..
За една таква манифестација на рускиот неонацизам пишуваше неодамна ЦИВИЛ Медиа кога во Москва се одржа „Марш на Вашингтон“ во кој учесниците, членови на руското неонацистичко Движење за национално ослободување, по повод денот на руската сувереност, 12 јуни, „спонтано“ побараа од властите да го нападнат Вашингтон со нуклеарни бомби.
Кремљ, исто така, шири антисемитски теории на заговор, играјќи на вековните предрасуди за да ја доведе публиката во заблуда за наводните непријателски намери на светот кон Русија и да го направи еврејскиот народ жртвено јагне за овие напади. Овој извештај дава детали за три примери на овие линии на напор. Прво, руските лидери постојано се повикуваат на таканаречената „Златна милијарда“ теорија на заговор што произлегува од антисемитските метафори за наводната еврејска контрола во светот и злите намери. Второ, рускиот екосистем за дезинформации и пропаганда цели на истакнати еврејски фигури за да се прикажат како марионети зад тајните кабали кои се обидуваат да доминираат во светската политика и економија. Трето, руските безбедносни служби и истакнати религиозни фигури се обидуваат да го воскреснат антисемитскиот заговор за „крвна клевета“, обвинувајќи ги Евреите за ритуални убиства.
Искористувањето на антисемитизмот од страна на руските власти како тактика за ширење дезинформации и пропаганда датира од пред повеќе од 100 години. Еден од најраните примери за оваа активност на малигно влијание беше измислувањето на Царската служба за безбедност на Руската империја на сега озлогласените протоколи на старешините на Сион во раните 1900-ти. Во 1920-тите, советскиот диктатор Јосиф Сталин користел антисемитизам за да ја консолидира својата моќ. Во доцните 1930-ти, тој започна со систематско елиминирање на еврејското влијание во сите сфери на советското општество, цементирајќи го антисемитизмот како официјална државна политика. Сè до смртта на Сталин во 1953 година, советскиот безбедносен апарат продолжи да применува антисемитски кампањи за дезинформација – како што е ловот на вештерки против „космополитите без корени“, таргетирањето на Еврејскиот антифашистички комитет и озлогласениот „Заговор на лекарите“ – за да ги прикаже советски Евреите како предавници и западни шпиони. Во текот на 1960-тите и 1980-тите, Комитетот за државна безбедност (КГБ) спроведе неколку антисемитски активности
Како Кремљ игра на антисемитската карта
Режимот на Путин не бега од користење на највалканите методи за одржување на власта, дискредитација на непријателите и предизвикување внатрешна дестабилизација во други земји. Кремљ може да смета дека обележаната карта на антисемитизмот е еден од неговите адути затоа што му дозволува да ги решава овие проблеми со децении (барем). Од една страна, руските власти поттикнуваат ксенофобични, особено антисемитски чувства во Руската Федерација, додека од друга страна, активно ги обвинува соседите, вклучително и Украина, за „оживување на нацизмот“, па оттука и антисемитизам.
Центарот за стратешка комуникација и безбедност на информации објаснува зошто и како Кремљ ја користи антисемитската тема. Според анализата што ја пренесува Справди.гов.уа, руската пропаганда игра на картата на антисемитизмот за да и наштети на Украина и да го зајакне режимот на Путин, и за таа цел, Кремљ:
● промовира наратив за „украинскиот неонацизам“, за дивиот антисемитизам, наводно својствен за Украинците итн.;
● спроведува мерки за вештачко зголемување на антисемитските чувства во Украина;
● игра со антисемитските чувства во Русија и ја поттикнува анти-израелската агенда.
Темата „украински неонацизам“ се користи и за домашна руска потрошувачка и активно се промовира во странство. Режимот има за цел:
● дискредитираат Украина во очите на меѓународните партнери;
● создадете стабилна асоцијативна низа „Украинци – нацисти – антисемити“;
● зајакнување на линиите на поделба во украинското општество;
● зајакнување на антиукраинските чувства во Израел (и анти-израелските во Украина) за да се максимизира комплексот на меѓусебни претензии и да се комплицираат односите меѓу државите.
Една од задачите на руските специјални служби е да му покажат на светот дека антисемитизмот и нацистичката идеологија се наводно широко распространети и имаат сериозно влијание во Украина. За таа цел се вршат активни мерки и редовни информативни напади.
На прв поглед, изборот на Володимир Зеленски, кој има еврејско потекло, за претседател на Украина во 2019 година требаше да биде силен удар врз наративот за речиси вроден антисемитизам на Украинците конструиран од Русите. Но, пропагандата на Кремљ се обидува да го претвори дури и овој факт во „доказ“ за вистинската природа на сликата на светот што таа ја конструираше.
Обиди за поттикнување антисемитизам во Украина
За да се дискредитира и ослабне украинското национално движење, на антисемитската карта уште предходно играа Руската империја и Советскиот Сојуз. Руската Федерација ја продолжи оваа традиција. Секоја прослава на Рош Хашана од страна на хасидските аџии во Уман беше придружена со бран антисемитски публикации. Традиционалната средба на секој украински претседател со лидерите на еврејската заедница брзо се претвори во „доказ“ за зависноста на властите од „кахалот“.
Информативните напади значително се зголемија откако проевропските политички сили дојдоа на власт како резултат на Портокаловата револуција и Револуцијата на достоинството. „Списоци на Евреи“ меѓу политичарите се шират во информативниот простор преку социјалните мрежи, маргиналните интернет ресурси, па дури и со поставување летоци на улиците. Тие ги прикажуваа и вистинските Евреи и оние на кои „тајните“ еврејски презимиња едноставно им беа дадени од лажни креатори.
За време на целосната инвазија, Русите ја оживеаја теоријата на заговор за „Новиот Ерусалим“. Ова е една варијација на таканаречениот „еврејски заговор“. Теоријата е дека Евреите наводно планираат да купат земја или на друг начин да заземат дел од територијата на Украина и да ја населат. Украинските власти наводно придонесуваат за спроведување на овие планови.
Објавите за „откривање заговор“ се дистрибуираат на Телеграм, Х (Твитер), Фејсбук и други социјални мрежи. Лажните вести се промовираат што е можно поагресивно на TikTok, каде во октомври се појавија многу нови видео пораки од блогери и извадоци од стари интервјуа на теоретичарот на заговор Игор Беркут.
Поранешниот пратеник на Украина Илија Кива беше вклучен во ширењето на заговор. Сепак, според верзијата на Кива, учесниците во заговорот не го таргетираат истокот и југот на Украина со Крим како инклузивен, туку Галиција.
Од 2000-тите, теориите на заговор за „Новиот Ерусалим“ во Украина се шират главно од маргинални личности и движења на отворено антисемитска и проруска ориентација. Гореспоменатиот Игор Беркут, дипломиран на Московската виша командна школа, раководел со малата партија наречена Голема Украина и се кандидирал за пратеник. Од 2020 година, тој се бара поради сомнение за предавство. Според ССУ, Беркут има руски пасош.
Меѓу руските функционери, Сергеј Глазиев може да се смета за најзабележителен јавен поддржувач на антисемитскиот заговор, кој во 2012-2019 година имаше статус на советник на претседателот на Русија. Во 2000-тите, Глазиев редовно ја посетуваше Украина, беше во етерот на украинските ТВ канали и изгради мрежа на агенти на влијание. Тој успеа да стане странски член на Националната академија на науките на Украина. Во 2014 година, Глазиев ги координираше јавните акции на поддржувачите на Русија во Донецк, Луганск и Одеса.
Руските специјални служби користеа антисемитски заговор за да поттикнат чувства меѓу жителите на истокот и југот на Украина да не ја послушаат владата и да регрутираат платеници за време на таканаречената Руска пролет во 2014 година. Почетокот на непријателствата во областите Доњецк и Луганск беше „објаснет“ со фактот дека Евреите „забија клин меѓу братските словенски народи“ за да си ја „исчистат територијата“. Промоцијата на овој наратив се засили за време на целосната инвазија. Се рашири уште еден бран на лажни вести во врска со наводната „распределба на 84 милијарди американски долари од страна на Кнесетот за купување на украинска земја“. Овој лажен периодично се појавува на социјалните мрежи од најмалку 2018 година.
Фотографиите и видеата од прославата на Рош Хашана од страна на хасидските аџии во Уман беа постојано злоупотребувани од теоретичарите на заговор и руските пропагандисти како „доказ“ за почетокот на спроведувањето на планот „Новиот Ерусалим“.
Ватниксуп, во својата анализа ја објаснува специфична пропаганда (дезинформации) што Кремљ ја користи денес – антисемитизмот, но и за тоа како самото руско општество стана преполно со антисемитизам и како тоа доведе до намалување на еврејското население во земјата.
Рускиот антисемитизам функционира на многу нивоа, а нивните наративи варираат во зависност од тоа дали се насочени кон локална публика или кон луѓе во Европа и САД. На пример, за второто, Русија се обидува да создаде лажен наратив за Украина како антисемитска „нацистичка држава“.
Но, пред да нурнеме подлабоко, да ги погледнеме податоците од истражувањето на Русите во 2023 година: Скоро 30 милиони Руси имаат антисемитски ставови, а 15% од анкетираните веруваат дека „Евреите се одговорни за повеќето светски војни“, додека 38% сметаат дека Евреите имаат „премногу моќ во светот на бизнисот“.
… Имаше околу 2 милиони Евреи во СССР, приближно 880.000 од нив беа со седиште во Русија. Половина милион Евреи ја напуштија земјата до моментот на нејзиниот колапс, а до 2021 година, во Русија останаа само 83.000 Евреи.
Во 2018 година, рускиот центар Левада забележа дека руските Евреи веруваат дека отворениот антисемитизам паѓа во земјата, но дека тој бил вештачки потиснат од високото раководство кое отворено тежнее за попроизраелска позиција. Тие исто така чувствуваа дека антисемитизмот…
…ќе стане поотворено доколку високото раководство на Русија го промени својот јавен став кон Израел. По терористичкиот напад на Хамас во октомври 2023 година, Кремљ го направи токму тоа: наместо тоа, тие ги означија Израел и САД како агресор, дури и ги поздравија лидерите на Хамас да ја посетат Москва.
По октомври 2023 година, Русија имаше и пораст на антисемитски напади. На пример, во октомври 2023 година, Русите нападнаа Евреи на аеродромот во Махачкала. Погромот природно подоцна беше обвинет за „странски актери“, „злобници“ и – точно погодивте – Украинците.
Сето ова не остана незабележано во Израел – истакнатиот политичар и член на Ликуд Амир Вајтман ја обвини Русија за поддршката на Хамас за време на интервјуто за РТ, наведувајќи дека „Русија ќе ја плати цената“ за „поддршката на непријателите на Израел“.
Но, во исто време, Кремљ активно шири стари антисемитски тропи и теории на заговор за „ционистичките глобалистички елити кои го преземаат светот“. Овие тропи и приказни, како Протоколите на Сионските старешини и Златната милијарда, потекнуваат од Русија.
По февруари 2022 година, Русија се обиде да ја поткопа помошта од Западот за Украина со оцрнување на украинското раководство, а особено на Зеленски. Неколку високи руски функционери го претставија Зеленски како „неавтентичен Евреин“, а целата инвазија беше оправдана со…
…потребата да се „деназифицира“ Украина. Путин го нарече Зеленски „срам за еврејскиот народ“, пијаниот Медведев изјави дека „ќе го изгубил својот еврејски идентитет“, а на прашањето за еврејскиот идентитет на Зеленски, Лавров дури изјави дека Хитлер „имал и еврејска крв“.
Путин дури отиде дотаму што се обиде да ја намали нацистичката улога во убиствата на Евреите во Украина за време на холокаустот, тврдејќи дека тоа го направиле Украинците и „бандеритите“ и дека „дури трупите на СС не го сметале тоа [ масовни убиства] можни“.
Во Русија, „ционистите“ беа оцрнети од геноцидниот руски филозоф Александар Дугин, кој тврдеше дека нападите во салата „Крокус“ би можеле да бидат „одмазда на ционистите“ за позицијата на Русија во Газа, додека ги повика своите следбеници да бараат „Мосад отпечатоци од прсти“.
Но, долго пред тоа, масовната руска машинерија за дезинформации и хибридни операции почна да шири антисемитизам на интернет за да сее немир и да ги поларизира општествата на Запад. На пример, блогот за лажни вести SouthFront, контролиран од ФСБ, распространи неколку антисемитски тропи.
Во Европа, Кремљ ги надополни овие наративи со спроведување хибридни операции, како што е антисемитската кампања за графити во Франција, дополнително предизвикувајќи онлајн дискусии за „европскиот антисемитизам“.
Како што видовме, конфликтот на Блискиот Исток го поларизираше дури и про-Кремљ блокот, а овој тип на поделба е идеален за секаков вид онлајн пропаганда и кампања за дезинформација. Сега, вреди да се спомене дека конфликтот е многу реален и треба да се реши,…
Но, Кремљ цинично ја користи оваа страшна ситуација за да го направи она што го прави најдобро – ширење лажни наративи и полувистини, со што ги дели општествата, кои наместо да се фокусираат на прашањата за надворешната политика како војната во Украина, прибегнуваат кон внатрешни борби.
Исто така, вреди да се спомене дека не е сè од спин докторите во Кремљ. Како прво, Иран и ККП се исто така многу активни во ширењето дезинформации со нивните масивни фарми за тролови и ботови. Второ, многу од овие наративи се создадени од теоретичарите на заговор,…
…кои потоа се засилуваат со фармите за трол и бот. Исто така, треба да запомниме дека луѓето имаат вистинска загриженост, на пример, за инфлацијата, политиката на идентитет, антисемитизмот и имиграцијата и во Европа и во САД, и дека Русија ги користи цинично за да ги поларизира општествата.
За жал. ваквите наративи на руските пропагандистички трол и бот фарми доведоа до загриженост меѓу жителите на демократскиот Запад , што особено може да се забележи според резултатите од последните избори во земјите од Европската Умија, и истите, според анализите на Мониторинг тимот на ЦИВИЛ Медиа за малигните влијанија на руската пропаганда, наидоа на плодна почва во дел од македонските медиуми кои се покажаа како ширум отворена врата за руско малигно вмешување и поткопување на евро атлантските демократски процеси.