Србија е потресена од протести речиси четири месеци откако натстрешница изградена од Кина уби 15 луѓе на железничката станица во Нови Сад. Демонстрантите бараат оставка од претседателот Александар Вучиќ, кој владее со земјата повеќе од десет години со газење на политичките права на граѓаните и постојан притисок врз независните медиуми, политичката опозиција и граѓанските организации, јавува БГНЕС.
Вучиќ со месеци не може да ја смири ситуацијата во Србија, но владата што ја контролира плаќа милиони за лобирање во САД. Пребарувањето на регистарот на Министерството за правда на САД покажува дека од 2019 г. Досега српската влада има потпишано договори со пет компании за лобирање во вредност од над 5,5 милиони долари.
Ова станува јасно од истрагата на новинската агенција БГНЕС со колеги новинари од Србија, САД и Западна Европа, што доведе до обелоденување на документацијата за ова прашање.
Компаниите за лобирање треба да вршат услуги за односи со јавноста преку ангажирање и олеснување на комуникацијата со официјални лица и медиуми во САД, ОК и Европската Унија. Четири од договорите се потпишани од официјални лица во Србија, а еден е склучен со Српската стопанска комора во Белград, во која се вклучени компании блиски до претседателот Вучиќ.
На 8 ноември 2019 г. Српската трговска камата склучува договор во вредност од 600.000 долари со лобистичката компанија Јорктаун солушнс, регистрирана во главниот град на САД, Вашингтон, на една година, со можност за дополнителни плаќања. За оваа такса, Yorktown Solutions мора да организира емисии, конференции, говори, интервјуа и други форми на промотивни настани за Српската трговска и индустриска комора во Вашингтон, Њујорк, Сан Франциско, Чикаго и други клучни пазари во САД со цел привлекување странски директни инвестиции од САД во Србија. Договорот се обновува годишно на следниов начин: на 9 ноември 2020 година. – за износ од 400.000 долари; на 9 ноември 2021 година. – за износ од 500.000 $; на 11 ноември 2022 година. – за износ од 840.000 долари; на 1 мај 2024 година – за износ од 840.000 долари; на 1 август 2025 година – за сума од 840.000 долари. Вкупната сума што провладината Српска стопанска комора ја плати на лобистичката фирма Јорктаун, како и материјалите што ги изработи лобирачката фирма, покажуваат дека повеќето се медиумски публикации кои ги прикажуваат Србија и претседателот Вучиќ во позитивно светло. Сепак, нема информации дека договорот за лобирање довел до зголемување на директните инвестиции од САД во Србија, но тоа изгледа малку веројатно, бидејќи Вучиќ е најверниот сојузник на рускиот претседател Путин на Балканот.
На 28.03.2019 г Српското државно обвинителство склучува договор за лобирање со Клири Готлиб Стин, кој треба да ги застапува интересите на српското обвинителство пред заинтересираните страни во САД (вклучувајќи ги и претставниците на американската влада), во врска со одредени прашања од регионалната соработка што ги засегаат Србија и Косово. Во преписката меѓу двете страни на договорот, американската компанија користела српска терминологија – „регионот на Косово и Метохија“ и „привремените власти во Приштина“, иако САД го признаваат Косово како независна држава. Клири Готлиб Стин исто така прецизира дека работи со Народната банка на Србија и со „државите наследници на поранешна Југославија“.
Една година претходно, во 2018 година, американската „консултантска“ фирма Sonoran Policy Group и помогна на адвокатската фирма Venable LLP да ги отстрани клиентот Слободан Тешиќ и неговите компании од „црната листа“ на американското Министерство за финансии. Тешиќ е главен играч во српската воена индустрија во последните децении. Под притисок од надвор, српската државна безбедност (БИА) практично му забрани да работи во Србија во 2009 година, поради што истата година тој ги пресели своите операции во Босна и Херцеговина.
Но, сè се промени откако на власт дојде Српската напредна странка, предводена од Александар Вучиќ. Слободан Тешиќ беше вратен во бизнисот со оружје во 2013 година. од Вучиќ, кој тогаш беше министер за одбрана и прв вицепремиер. Истата година, сомнителниот бизнисмен беше отстранет од „црната листа“ на ОН по лобирање на тогашната српска влада. Казнените мерки против Тешиќ од меѓународната заедница првично беа наметнати поради зделки преку државни претпријатија за извоз на српско оружје во Либија, кој изнесуваше десетици милиони евра.
На 20 април 2023 г. Во 2011 година, сегашниот српски министер за надворешни работи Марко Ѓуриќ, кој во тоа време беше амбасадор во Вашингтон, потпиша договор за лобирање со BGR Government Affairs, LLC во вредност од 50.000 долари месечно или 600.000 долари за една година. Предмет на Договорот предвидува обезбедување на владини услуги за односи со јавноста преку ангажирање и олеснување на комуникацијата со релевантните службеници, носителите на одлуки и медиумите во САД. Договорот беше обновен на 26 јули 2024 година. за мандат од една година за 50.000 долари месечно или 600.000 долари за една година. Меѓу материјалите подготвени од БГР владини работи се медиумските публикации и позициите на Србија против усвојувањето на резолуцијата на ОН со која 11 јули е прогласен за Меѓународен ден на размислување и сеќавање на геноцидот во Сребреница во 1995 година.
На 15 ноември 2024 г. Владимир Мариќ, шеф на српската амбасада во Вашингтон, потпишува договор за лобирање со компанијата VALCOUR во име на министерот за надворешни работи Марко Ѓуриќ. Предметот на договорот вклучува консултантски услуги во областа на стратешките комуникации, односи со јавноста, односи со владата и други активности, со цел промоција на Република Србија како домаќин на меѓународната изложба ЕКСПО 2027 Белград. Договорот предвидува дека вработените во VALCOUR при извршување на нивните работни задачи ќе летаат во бизнис класа или со приватни авиони, со претходно одобрение од Република Србија.
На 23 јануари 2025 г. Српската влада склучува вербален договор за договор за лобирање со Blacksummit. Официјалниот писмен договор се очекува да биде склучен во блиска иднина. Blacksummit ќе и помогне на Република Србија да се придржува кон санкциите што неодамна беа воведени врз нејзиниот енергетски сектор. Разумно може да се претпостави дека Србија во овој случај ангажира лобисти во САД за да се заштити од санкциите наметнати на компанијата Oil Industry of Serbia – NIS (сопственост на руската компанија Газпром, ед. забелешка). Во декември, Александар Вучиќ одржа состанок со претставници на српската безбедносно-информативна агенција (БИА), на која разговараше за планот за акција во светло на одлуката на САД да воведат санкции против српската компанија, во чија сопственост е вклучен рускиот гигант Газпром.
Излегува дека владата на Александар Вучиќ ангажира американска лоби компанија за заштита на руските интереси во Србија. Очигледно, плаќањето на компаниите за лобирање за односи со јавноста и давање бизнис во Србија на влијателни американски личности е пристап кој носи сериозни политички дивиденди на претседателот Вучиќ во Америка. Во април 2024 г Политико објави сторија во која се тврди дека Александар Вучиќ е подготвен да ја обезбеди зградата на Генералштабот на Југословенската армија во Белград, уништена за време на воздушниот напад на сојузничките сили во 1999 година, на инвестициска компанија поврзана со зетот на претседателот Доналд Трамп, Џаред Кушнер и лобистот Ричард Гренел. Многу Срби веруваат дека ова е како Талибанците да сакаат да изградат луксузен станбен комплекс на местото на кулите близначки на Светскиот трговски центар во Њујорк.
На народот во Србија му е јасно дека ниту нивните чувства, ниту протестите против корупцијата, ниту нешто друго не можат да го спречат Вучиќ да плати каква било цена за да остане на власт. Остануваат надежите на обичните луѓе во земјава дека, за разлика од југословенскиот диктатор Тито и воениот злосторник Слободан Милошевиќ, Александар Вучиќ ќе ја напушти политичката сцена без масовно крвопролевање.
Кликнете на линкот за да видите еден од документите.
